Lịch sử bóng đá Việt Nam không chỉ là một chuỗi các sự kiện thể thao, mà còn là một chuỗi các cột mốc phản ánh lịch sử vẻ vang và bi tráng của dân tộc.Hãy cùng nhau nhìn lại lịch sử vẻ vang này, trải nghiệm niềm đam mê và khát khao mãnh liệt vươn tới đẳng cấp cao nhất đã định hình nên bóng đá Việt Nam ngày nay và giấc mơ World Cup sắp tới.
Lịch sử bóng đá Việt Nam qua các giai đoạn
Theo 888now, sau đây là tóm tắt các giai đoạn chính:
Giai đoạn đầu (trước năm 1954)
- Bóng đá được người Pháp du nhập vào Việt Nam vào cuối thế kỷ 19, chủ yếu dành cho thủy thủ và binh lính.
- Diễn biến ban đầu: Vào đầu thế kỷ 20, bóng đá bắt đầu trở nên phổ biến trong giới công chức và sinh viên Việt Nam tại các thành phố lớn như Hà Nội, Sài Gòn và Hải Phòng.
- Câu lạc bộ: Các đội bóng đá Việt Nam đầu tiên là Ngôi sao Gia Định và Hội điền kinh Bắc Kỳ.

Thời kỳ chia cắt và hình thành (1954-1975)
Sau Công ước Geneva năm 1954, bóng đá phát triển theo hai hình thức khác nhau ở miền Bắc và miền Nam.
Miền Bắc (Việt Nam Dân chủ Cộng hòa)
- Tổ chức thể thao xã hội: Bóng đá được tổ chức dưới sự kiểm soát của nhà nước.
- Đội bóng đá chính quy: Liên kết với các tổ chức, đơn vị quân đội và công an, thường là Đội bóng đá Công an và Công an Hà Nội.
- Thành công quốc tế: Các đội miền Bắc hiếm khi tham gia các cuộc thi quốc tế do các yếu tố chính trị.
Miền Nam (Việt Nam Cộng hòa)
- Phát triển nhanh chóng: Bóng đá miền Nam đã có những tiến bộ đáng kể và thường xuyên tham gia các giải đấu khu vực.
- Thành công ở châu Á: Đội tuyển quốc gia Nam Phi đã thi đấu xuất sắc tại AFC Asian Cup, giành vị trí thứ tư liên tiếp vào các năm 1956 và 1960.
- Các cơ quan phổ biến: Cục Hải quan, Cục Thuế, Cảnh sát.

Thời kỳ đoàn kết và gian khổ (1975-1990)
- Tái cấu trúc: Sau năm 1975, các nhóm được tái cấu trúc theo một hệ thống duy nhất.
- Thành lập giải đấu cấp quốc gia: Giải vô địch bóng đá Việt Nam (tiền thân của V.League) được tổ chức lần đầu tiên vào năm 1980.
- Khó khăn: Trong giai đoạn này, bóng đá phải đối mặt với nhiều khó khăn về kinh tế, nguồn lực và mức độ hoạt động và hầu như không thể tham gia các giải đấu quốc tế lớn.
Giai đoạn hội nhập và triển khai (1991-2007)
- Mở rộng ra quốc tế: Liên đoàn bóng đá Việt Nam (VFF) đã tái gia nhập FIFA và AFC vào năm 1990.
- SEA Games/Tiger Cup: Đội tuyển quốc gia Việt Nam bắt đầu tham gia thi đấu tại SEA Games và Giải vô địch bóng đá Đông Nam Á (Tiger Cup hoặc hiện nay là AFF Cup).
- Thành tích ban đầu: Vô địch Tiger Cup năm 1998 (thua Singapore 0-1 trong trận chung kết tại Hà Nội).
- Thế hệ ngôi sao đang lên đầu tiên: Những cầu thủ trẻ tài năng như Huỳnh Đức, Hồng Sơn và Công Minh đã mang đến cho người hâm mộ niềm hy vọng lớn lao.
- Thành tích: IV.League được thành lập vào năm 2000 (2001), đánh dấu bước chuyển mình sang bóng đá chuyên nghiệp.

Bóng đá Việt Nam vươn lên đỉnh cao khu vực và châu lục (2008 – nay)
Kể từ năm 2008, bóng đá Việt Nam chính thức bước vào kỷ nguyên thành công rực rỡ, từ việc giải cơn khát danh hiệu AFF Cup lịch sử, đến những ngày tháng huy hoàng của Park Hang-seo với Kỳ tích U23 châu Á (Thường Châu) và lần đầu tiên lọt vào vòng loại World Cup. Trong khi đó, bóng đá nữ Việt Nam cũng đạt được thành tích đáng nể khi giành vé tham dự World Cup 2023, củng cố vị thế vượt trội của Việt Nam trong khu vực.
Những sự kiện chính của AFF Cup 2008
Sau một thời gian trì trệ, AFF Suzuki Cup 2008 dưới thời huấn luyện viên Henrique Calisto đã là cú hích tinh thần to lớn cho đội tuyển. Đội tuyển Việt Nam đã khởi đầu mùa giải không tốt, nhưng khi tiến bộ, họ đã cho thấy sự kiên cường.
Khoảnh khắc quyết định đến trong trận chung kết lượt về với đại kình địch Thái Lan tại sân vận động Mỹ Đình. Sau chiến thắng 2-1 trên sân khách, Việt Nam đã gỡ hòa ngay phút đầu tiên. Chỉ vài giây sau, Minh Phương ghi bàn từ cú đá phạt, Lê Công Vinh ấn định tỷ số 1-1 cho Thái Lan. Bàn thắng này không chỉ mang về cho đội tuyển danh hiệu Đông Nam Á đầu tiên trong lịch sử, mà còn dập tắt “cơn khát” chức vô địch đã ấp ủ suốt nhiều thập kỷ.
Thời đại Park Hang-seo: Qua “Hồ trong thung lũng”
Tin tức tổng hợp của những người tìm hiểu hợp tác đại lý cho biết, giai đoạn từ cuối năm 2017 đến nay dưới sự dẫn dắt của huấn luyện viên Park Hang-seo quả là một chặng đường huy hoàng, đưa bóng đá Việt Nam vươn ra tầm khu vực và châu lục. Vị chiến lược gia người Hàn Quốc này đã mang đến một cuộc cách mạng chiến thuật (sơ đồ 3-4-3) cùng tinh thần chiến đấu quả cảm và kỷ luật.
- Kỳ tích Thường Châu 2018: Đội tuyển U23 Việt Nam đã làm nên lịch sử khi liên tiếp đánh bại các ông lớn châu Á để lọt vào chung kết U23 châu Á. Hình ảnh các cầu thủ chiến đấu dưới tuyết trắng đã trở thành biểu tượng bất hủ.
- Một loạt thành công bao gồm vị trí thứ 4 tại Đại hội thể thao châu Á 2018, chức vô địch AFF Cup 2018, lọt vào tứ kết Asian Cup 2019 và hai huy chương vàng SEA Games liên tiếp (2019, 2021) sau 60 năm chờ đợi.

Bóng đá nữ và những tấm huy chương vàng lịch sử
Trong thời kỳ này, hai sự kiện lịch sử quan trọng cũng diễn ra:
- Vòng loại World Cup 2022 (nam): Lần đầu tiên trong lịch sử bóng đá Việt Nam , đội tuyển bóng đá nam đã lọt vào vòng 3 vòng loại World Cup 2022 khu vực châu Á. Việc được thi đấu ngang ngửa với những “ông lớn” như Nhật Bản và Úc đã mang lại những bài học quý giá, khẳng định bóng đá Việt Nam đã vươn tới đẳng cấp cao nhất châu lục.
- Giải vô địch bóng đá nữ thế giới 2023 (Nữ): Đội tuyển bóng đá nữ Việt Nam, dưới sự dẫn dắt của huấn luyện viên Mai Đức Chung, đã giành được tấm vé lịch sử đến với Giải vô địch bóng đá nữ thế giới 2023. Đây là lần đầu tiên trong lịch sử, lá cờ Việt Nam tung bay tại sự kiện bóng đá lớn nhất thế giới dành cho cả nam và nữ. Thành tích này là kết quả đáng ghi nhận của quyết tâm mạnh mẽ, khẳng định vị thế của Việt Nam tại khu vực Đông Nam Á.
Tương lai và những thách thức mới cho bóng đá Việt Nam
Hành trình lịch sử của bóng đá Việt Nam thật dài và ấn tượng, với những bài học quý giá từ thất bại đến thành công. Là một cường quốc trong khu vực, bóng đá Việt Nam đứng trước vô vàn cơ hội vươn tầm thế giới, nhưng đồng thời cũng đối mặt với những thách thức to lớn cần được giải quyết một cách hệ thống và khoa học để đảm bảo sự phát triển bền vững.
Cơ hội và tiềm năng phát triển bền vững
Những yếu tố thuận lợi hiện tại tạo nền tảng vững chắc cho tương lai của bóng đá Việt Nam:
- Đào tạo trẻ: Phần lớn đào tạo trẻ tập trung vào các cơ sở giáo dục đại học đang phát triển (ví dụ: HAGL, PVF, Viettel), đây là nguồn cung cấp cầu thủ trình độ cao cho đội tuyển quốc gia.
- Giải đấu quốc gia (V-League): Giải đấu chuyên nghiệp cao nhất Việt Nam đang được cải thiện đáng kể, tăng tính cạnh tranh và thu hút đầu tư từ khu vực doanh nghiệp.
- Mối quan tâm của công chúng: Niềm đam mê bóng đá của người hâm mộ bóng đá Việt Nam là tài sản quý giá, mang lại nguồn cảm hứng và nguồn tài trợ ổn định cho VFF và các câu lạc bộ.

Hướng phát triển cần tập trung vào việc phát triển tính chuyên nghiệp của V-League và đặt ra những mục tiêu quan trọng hơn như vòng loại World Cup trong tương lai gần.
Những thách thức còn lại cần vượt qua
Để vươn tới đẳng cấp châu lục và quốc gia, bóng đá Việt Nam phải đối mặt với những điểm yếu sau:
- Cơ sở vật chất: Nhiều sân vận động và cơ sở tập luyện không đạt tiêu chuẩn quốc tế (là rào cản lớn đối với việc tổ chức các cuộc thi lớn).
- Quản lý và điều hành: Kỹ năng quản lý ở cấp câu lạc bộ và VFF cần được cải thiện, đặc biệt là trong việc giải quyết các vấn đề hiện có như trọng tài, bạo lực trên sân và xung đột.
- Thể lực và thể hình: So với các đối thủ hàng đầu châu lục, nền tảng thể lực và tinh thần của các cầu thủ Việt Nam còn yếu, đòi hỏi chiến lược phát triển khoa học và có hệ thống từ phía các cầu thủ trẻ.
Lịch sử bóng đá Việt Nam trải dài hàng thế kỷ là minh chứng cho tinh thần bất khuất của dân tộc. Từ những khó khăn kinh tế, trải qua thời kỳ hoàng kim của bóng đá cổ đại, đến trận chung kết AFF Cup và kỳ tích Thường Châu , mỗi cột mốc đều được đánh dấu bằng mồ hôi và niềm tự hào. Với nền tảng vững chắc từ lò đào tạo trẻ và thành tích xuất sắc tại V-League, bóng đá Việt Nam đang đứng trước cơ hội to lớn để biến giấc mơ World Cup thành hiện thực. Hãy cùng tiếp tục dõi theo và viết nên trang sử tươi sáng, bởi hành trình đầy can đảm này còn lâu mới kết thúc.

