Theo Bệnh viện Nhi T.Ư (Hà Nội), tại bệnh viện này, đặc biệt là ở các khoa: Khám bệnh, Cấp cứu, nhân viên y tế thường gặp một số trường hợp cha mẹ không nhận biết được các dấu hiệu bệnh nặng để đưa trẻ đi khám sớm, dẫn tới những tình huống ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe của trẻ.
Dưới đây là một số lưu ý của các chuyên gia y tế để nhận biết dấu hiệu bệnh của trẻ:
Biểu hiện hô hấp
Có thể nhận thấy trẻ khó thở với nhịp thở nhanh hơn so với mức bình thường kèm theo các biểu hiện rút lõm lồng ngực, hõm ức, cánh mũi phập phồng…
Hoặc, có thể nghe thấy các tiếng thở rít rõ hay tiếng trẻ thở khò khè, thở rên ở trẻ nhỏ dưới 2 tháng, kèo theo có thể là dấu hiệu tím môi, tím đầu ngón chân, ngón tay; màu sắc da thay đổi (xanh, tái).
Nặng hơn, trẻ có biểu hiện rối loạn nhịp thở như có cơn ngừng thở hoặc ngừng thở (quan sát lồng ngực, bụng không phập phồng theo nhịp thở).
Nhận biết bất thường về nhịp thở giúp trẻ được đi khám đúng thời điểm
Biểu hiện tuần hoàn
Trông trẻ xanh sao mệt mỏi, da tái nhợt do thiếu máu, hoặc mất máu nặng do chấn thương (chảy máu ra ngoài cơ thể hoặc chảy máu bên trong cơ thể);
Trẻ mất nước nặng (do nôn nhiều, ỉa chảy cấp…) biểu hiện bằng các triệu chứng uống nước háo hức, kích thích vật vã hoặc li bì, hôn mê; môi khô.
Nếu nặng hơn, trẻ tím tái, ngừng tim (áp tai vào vùng ngực không nghe thấy tiếng tim đập). Thấy trẻ chảy máu kéo dài không cầm được, cũng cần khẩn trương đưa trẻ đến cơ sở y tế, xử trí cấp cứu.
Biểu hiện thần kinh
Trẻ co giật hoặc li bì, hôn mê: gọi hỏi không khóc, không trả lời hoặc không có phản xạ co tay, chân lại khi bị cấu véo; khó đánh thức trẻ dậy; trẻ biểu hiện rất đau, tinh thần hoảng loạn…
Các bệnh cấp cứu ngoại khoa (cần phẫu thuật)
Là triệu chứng khó nhận biết, nhưng lưu ý có thể quan sát trẻ với một số biểu hiện liên quan một số bệnh ngoại khoa như lồng ruột, xoắn ruột, tắc tá tràng, không hậu môn… với các triệu chứng như: nôn trớ, đau quặn bụng, ỉa máu, kích thích nhiều…
Ngoài ra, các chấn thương nặng như: rơi từ độ cao > 2 m; tai nạn xe cộ mà tốc độ lớn hơn 60 km/giờ; tai nạn do hỏa hoạn, vết thương xuyên thấu… cần được chuyển khám cấp cứu.
Các biểu hiện khác
Trẻ bị hạ nhiệt độ (bằng hoặc dưới 35.5 độ C) hoặc sốt cao ≥40 độ C; trẻ bị các trường hợp ngộ độc cấp như: ngộ độc rượu, thuốc trừ sâu, thuốc gây nghiện…
Chuyên gia nhi khoa cũng lưu ý, ngoài các biểu biện cấp cứu trên, khi trẻ có các dấu hiệu bất thường khác như nôn, sốt, ỉa chảy, đau bụng, đau đầu,… hoặc cha, mẹ cảm thấy con “khang khác”, lo lắng, không yên tâm về trẻ, cũng nên đưa trẻ đi khám sớm để phát hiện và điều trị kịp thời .
Khám cấp cứu được trì hoãn thủ tục hành chính
Khi bệnh nhi có một trong những biểu hiện trên, gia đình cần đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để khám. Nếu đến Bệnh viện Nhi T.Ư, gia đình có thể cho con vào trực tiếp các phòng cấp cứu sau:
Trung tâm Cấp cứu và Chống độc, tầng 1 nhà 15 tầng
Phòng khám 24 giờ 01, Khoa Khám và điều trị 24 giờ
Phòng khám C113, Khoa Khám bệnh chuyên khoa: 7 giờ-18 giờ 30 hằng ngày
Phòng số 10, Khoa Khám bệnh đa khoa 7 giờ – 18 giờ 30, từ thứ hai đến thứ sáu trong tuần.
Các trường hợp cấp cứu đều được ưu tiên, thủ tục hành chính có thể hoàn thiện sau.
Tuy nhiên, cũng có nhiều cha mẹ vì lo lắng quá mức về tình trạng bệnh của con mà đòi hỏi phải cho con khám cấp cứu, khám ngay, mặc dù được nhân viên y tế đánh giá tình trạng bệnh của trẻ chưa cần phải khám cấp cứu và có thể chờ đợi được. Hậu quả có thể gây những sự hiểu lầm không cần thiết của người nhà bệnh nhân đối với nhân viên y tế.
