Vào mùa đông, thời tiết lạnh, khô hanh làm tăng tỷ lệ bệnh nhân mắc các bệnh về da như khô da, nứt nẻ tay chân, ngứa, nổi mề đay… do thời tiết lạnh. Do đó, phòng ngừa và hạn chế là biện pháp tối ưu.
Các bệnh ngoài da thường gặp vào mùa đông
Nổi mề đay
Đây là một loại bệnh dị ứng. Bệnh rất phổ biến và cũng rất dễ nhận biết bằng các triệu chứng điển hình, ngoài ra, bệnh không có khả năng lây lan từ người này sang người khác.
Bệnh có hai dạng chính, được chia theo tiến triển của bệnh: mày đay cấp tính và mày đay mạn tính. Bệnh có triệu chứng rất dễ phát hiện, đó là: da xuất hiện các sẩn đỏ và sưng. Các sẩn có thể có kích thước khác nhau và tạo thành từng mảng, ban đầu chỉ ở một vùng nhỏ nhưng sau đó lan ra khắp cơ thể. Người bệnh cảm thấy ngứa, khó chịu, càng gãi càng ngứa, nhất là vào buổi tối và ban đêm, kèm theo cảm giác nóng rát khó chịu. Ngoài ra, môi và mắt sưng, mệt mỏi, nhịp tim không đều…
Vào mùa đông, thời tiết lạnh, khô làm tăng tỷ lệ bệnh nhân mắc các bệnh về da như khô da, nứt nẻ tay chân, ngứa ngáy, nổi mề đay,… Ảnh minh họa
Da nứt nẻ
Lớp trong cùng của da là mô dưới da, được tạo thành từ chất béo và các sợi collagen bao phủ các mạch máu. Lớp này hoạt động như một lớp đệm cách nhiệt và cung cấp năng lượng cho da. Do đó, da được tạo thành từ nhiều lớp tế bào xếp chồng lên nhau, liên kết với nhau bằng một chất keo giàu chất lỏng. Nếu chất keo này bị loại bỏ, độ bám dính giảm sẽ gây mất nước, da khô và nhiều vấn đề khác về da.
Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến chất keo giàu nước liên kết các lớp tế bào da, chẳng hạn như ánh nắng mặt trời, chà xát và vệ sinh da quá mức, hoặc độ ẩm thấp vào mùa đông. Sự thay đổi đột ngột của thời tiết sang mùa đông lạnh và khô thường khiến da không thể thích nghi, khiến da dễ bị mất nước hơn, và chất keo giàu lipid liên kết các lớp da kém hiệu quả. Đây là lý do chính khiến da trở nên nứt nẻ và thô ráp khi mùa đông đến, đặc biệt là đối với những người có làn da nhạy cảm hoặc da không được dưỡng ẩm.
Viêm da dị ứng tái phát vào thời tiết lạnh
Viêm da cơ địa thường xảy ra vào mùa lạnh, khi môi trường khô và độ ẩm thấp. Viêm da cơ địa vào mùa đông thường đi kèm nhiều tổn thương da, da khô hơn nên dễ bị kích ứng bởi các tác nhân gây dị ứng bên ngoài. Khi da mất dần độ ẩm, người bệnh thường có cảm giác ngứa, dẫn đến gãi khiến da bị trầy xước và tổn thương nhiều hơn. Da bị mất nước do thời tiết lạnh, khô, người bệnh thường không cảm thấy khát nên không cung cấp đủ nước cho nhu cầu hàng ngày.
Ở giai đoạn cấp tính, da thường có nhiều sẩn đỏ, kèm theo mụn nước nhỏ trên nền ban đỏ và không có vảy. Các vùng da bị ảnh hưởng bị phù nề, chứa đầy dịch và được bao phủ bởi lớp vảy. Các mụn nước và sẩn đỏ thường xuất hiện nhiều nhất ở má, trán, cằm, lan ra thân và tứ chi trong những trường hợp nặng. Ở giai đoạn mãn tính, bệnh nhân phải đối mặt với tình trạng tăng sừng, liken hóa tạo thành các mảng gồ lên trên bề mặt da, có ranh giới rõ ràng với vùng da khỏe mạnh. Các mảng liken lớn thường xuất hiện ở lòng bàn tay, lòng bàn chân, mặt trước và mặt sau của nếp gấp khuỷu tay, hố khoeo và gáy.
Bệnh vẩy nến
Đây là bệnh da mạn tính, tiến triển thành từng đợt, dai dẳng. Bệnh liên quan đến rối loạn miễn dịch, yếu tố di truyền, tổn thương bùng phát khi gặp yếu tố thuận lợi. Ngoài ra, vào mùa đông, thời tiết hanh khô, nhiệt độ giảm theo sự chênh lệch nhiệt độ ngày và đêm. Độ ẩm giảm cũng khiến cơ thể giảm tiết mồ hôi và axit hữu cơ, khiến da thiếu hụt dầu bảo vệ da, khiến da trở nên thô ráp, thiếu chất dinh dưỡng, đỏ, ngứa, dễ bị nhiễm trùng và nguy cơ bùng phát bệnh vẩy nến vào mùa đông rất cao. Vị trí tổn thương thường ở những nơi chịu áp lực, những vùng hay bị cọ xát như khuỷu tay, đầu gối, mặt duỗi các chi, vùng bị chấn thương hoặc bỏng, sẹo, trầy xước.
Ở giai đoạn cấp tính, da thường có nhiều sẩn đỏ, kèm theo mụn nước nhỏ trên nền ban đỏ và không đóng vảy.
Cách chăm sóc da vào mùa đông
- Giữ không khí ẩm.
- Tăng cường độ ẩm cho da: nên lựa chọn sản phẩm dưỡng ẩm phù hợp với từng loại da.
- Tẩy tế bào chết 1-2 lần/tuần và trong trường hợp da bạn quá khô hoặc bị kích ứng, bạn không nên tẩy tế bào chết.
- Uống nhiều nước, đủ 2-3 lít nước cho cơ thể mỗi ngày để giữ độ ẩm cho da.
- Hạn chế trầy xước.
- Tránh mặc quần áo làm từ chất liệu gây kích ứng.
- Ngủ đủ giấc để giúp tế bào da tái tạo.
- Tránh tắm quá thường xuyên hoặc sử dụng nước quá nóng. Sau khi tắm, hãy thoa kem dưỡng ẩm, tốt nhất là loại dành cho trẻ em.
- Tránh tiếp xúc với hóa chất tẩy rửa, xà phòng, v.v.
- Không tự ý sử dụng thuốc chống ngứa vì có thể khiến tình trạng bệnh trở nên tồi tệ hơn.
- Tránh sử dụng chất tẩy rửa mạnh, cồn hoặc các sản phẩm làm khô da.